“Unë iu bashkova forcave ajrore 35 vjet më parë, në moshën 18 vjeç, dhe shkova direkt në Gjermani, bazuar në një avion Tornado,” thotë komodori britanik i ajrit Andy Turk, i cili tani është zëvendës komandant i Forcës së Paralajmërimit dhe Kontrollit të Hershëm Ajror të NATO-s (AWACS). “Ishte kah fundi i Luftës së Ftohtë dhe ne kishim një rol bërthamor atëherë.
“Pas luftës, ne shpresonim për një dividend paqeje, për të ecur përpara gjeopolitikisht, por është e qartë se kjo nuk është diçka që Rusia dëshiron të bëjë. Dhe tani djali im i madh po përplas derën për t’u bashkuar me forcën ajrore, duke dashur të bëjë gjithashtu një ndryshim… Ndihet pak rrethore.”
Ne jemi rreth 30,000 këmbë mbi Detin Baltik, në një aeroplan vëzhgimi të NATO-s të pajisur me një radar gjigant, me shkëlqim, që i ngjan kërpudhave, që u mundëson anëtarëve të ekuipazhit të skanojnë rajonin për qindra milje përreth, duke kërkuar për aktivitet të dyshimtë rus.
Misionet e policisë ajrore si ky – dhe anëtarësimi në NATO më gjerësisht – i kanë bërë prej kohësh vendet e vogla baltike të Lituanisë, Letonisë dhe Estonisë (që fqinjë me Rusinë) të ndjehen të sigurt. Por presidenti i SHBA-së, Donald Trump, po e ndryshon këtë, falë afinitetit të tij me Vladimir Putinin, i cili ka qenë i dukshëm që nga mandati i tij i parë në detyrë.
Trump ka qenë shumë i qartë me Evropën se, për herë të parë që nga Lufta e Dytë Botërore, kontinenti nuk mund ta marrë më si të mirëqenë mbështetjen ushtarake të SHBA-së.
Kjo i lë Baltikët të kafshojnë thonjtë me nervozizëm. Ata kaluan 40 vjet të gëlltitur nga Bashkimi Sovjetik derisa u shpërbë në fund të Luftës së Ftohtë.
Ata tani janë anëtarë të BE-së dhe NATO-s, por Putini ende beson hapur se Balltiku i përket sferës së ndikimit të Rusisë.
Dhe nëse presidenti rus fiton në Ukrainë, a mund ta kthejë vëmendjen e tij drejt tyre – veçanërisht nëse ndjen se Trump mund të mos ndihet i nxitur të ndërhyjë në emër të tyre? BBC
