Konservatorët e Friedrich Merz-it kanë fituar, por zgjedhjet e vitit 2025 në Gjermani kanë nxjerrë disa histori të rëndësishme dhe magjepsëse që zbulojnë një vend në fluks.
Alternativa për Gjermaninë, ose AfD, ka dyfishuar mbështetjen e saj në vetëm katër vjet në 20.8%, dhe është përhapur nga baza e saj mbështetëse në lindje për t’u bërë forca e dytë më e madhe politike në parlament.
Ndërkohë, SPD e kancelarit në largim Olaf Scholz pati performancën e saj më të keqe në dekada, duke siguruar vetëm 16.4% të votave. Shikoni një hartë të rezultateve të zgjedhjeve të Gjermanisë, dhe pothuajse mund të kishit udhëtuar pas në kohë në Luftën e Ftohtë, kur një perde e hekurt ndau Gjermaninë Lindore komuniste nga perëndimi.
Në lindje është një pjesë e AfD-së blu e hapur, përveç xhepave si Berlini dhe gjysma e Lajpcigut. Në perëndim, shumica dërrmuese është kthyer në të zezë konservatore, veçanërisht në Bavari, ku partia simotra konservatore e Merz, CSU, dominon peizazhin.
Por AfD po përhapet edhe në perëndim, dhe besnikëria politike ndaj partive të vjetra kryesore është zhdukur.
Për një në pesë gjermanë është normalizuar. “Ata janë thjesht njerëz normalë,” tha një i ri me origjinë emigrante në Duisburg, një qytet në zemrën e vjetër industriale të Gjermanisë perëndimore. Edhe pse doli e dyta, AfD është e bllokuar nga të qenit pjesë e qeverisë së ardhshme për shkak të një “firewall” – ose Brandmauer – të operuar nga partitë kryesore të Gjermanisë, të cilat nuk bashkëpunojnë me asnjë parti që shihet si ekstremiste e Luftës së Dytë Botërore.
Udhëheqësja e AfD-së Alice Weidel këmbëngul se ajo është një lëvizje liridashëse, konservatore, jo raciste. Rritja e madhe e saj në mbështetjen publike ka përkuar me një seri sulmesh vdekjeprurëse në nëntë muajt e fundit, të gjitha dyshohet se nga emigrantë.
AfD ka përqafuar një politikë shumë të diskutueshme të quajtur “emigrim”, të cilën e përcakton si deportim të emigrantëve që kanë kryer krime. Por termi mund t’i referohet edhe dëbimit masiv të emigrantëve dhe pasardhësve të tyre.
Në maj 2024, një gjykatë gjermane hodhi poshtë një apel të AfD kundër një vendimi që e klasifikonte atë si një organizatë të dyshuar ekstremiste të së djathtës ekstreme. Gjyqtarët konstatuan se AfD kishte “pozicione që përçmojnë rendin demokratik dhe janë të papajtueshme me parimin e demokracisë”.
Në tre shtete gjermane në lindje – Turingia, Saksoni-Anhalt dhe Saksoni – inteligjenca e brendshme e ka cilësuar AfD-në si ekstremiste të krahut të djathtë.
Një figurë kryesore e AfD-së në Turingi, Björn Höcke, është dënuar dy herë për përdorimin e një slogani të ndaluar nazist “Alles für Deutschland” – gjithçka për Gjermaninë. Mbështetësit e Alice Weidel kanë brohoritur emrin e saj gjatë fushatës zgjedhore, duke përdorur shprehjen “Alice für Deutschland”. Gjermanët votuan në pjesëmarrjen më të madhe në 40 vjet
Që nga viti 1987 pjesëmarrja nuk ka qenë aq e lartë sa 82.5% në zgjedhjet gjermane, dhe kjo ishte tre vjet përpara ribashkimit të lindjes dhe perëndimit.
Katër vjet më parë ishte 76.6%.
E thënë thjesht, më shumë se katër në çdo pesë nga 59.2 milionë votues të Gjermanisë kanë dalë.
Ajo pasqyron se sa energjikë kanë qenë gjermanët nga këto zgjedhje, të cilat vijnë në një moment kyç për vendin e tyre. Në pjesën e fundit të fushatës u mbajtën nëntë debate televizive, por që reflektuan interesin e gjerë të audiencës, shkruan BBC.
