Në një poligon stërvitjeje ushtarake pranë qytetit të Wroclaw, polakët e zakonshëm janë rreshtuar, duke pritur që t’u jepen armët dhe të mësohet si të qëllojnë. “Sapo të mbushet plumbi, arma është gati për të qëlluar”, bërtet instruktori, një ushtar polak, me fytyrën e lyer me bojë kamuflazh.
Të rinj dhe të vjetër, burra dhe gra, prindër dhe fëmijë, të gjithë kanë ardhur këtu për një arsye: të mësojnë si të mbijetojnë një sulm të armatosur.
Përveç një xhirimi në poligonin e qitjes, programi i kësaj të shtune në mëngjes, i quajtur “Stërvitu me Ushtrinë”, u mëson gjithashtu civilëve luftime trup më trup, ndihmën e parë dhe si të vendosin një maskë gazi.
“Kohët janë të rrezikshme tani, duhet të jemi gati”, thotë koordinatori i projektit, Kapiten Adam Sielicki. “Kemi një kërcënim ushtarak nga Rusia dhe po përgatitemi për këtë.”
Kapiten Sielicki thotë se programi është i mbingarkuar dhe qeveria polake tani ka plane ta zgjerojë atë në mënyrë që çdo mashkull i rritur në vend të marrë trajnim. Polonia, e cila kufizohet me Rusinë dhe Ukrainën, thotë se do të shpenzojë pothuajse 5% të PBB-së për mbrojtje këtë vit, më e larta në NATO. Javën e kaluar, Kryeministri Donald Tusk tha se Polonia synon të ndërtojë “ushtrinë më të fortë në rajon”. Varshava ka bërë një mori shpenzimesh, duke blerë aeroplanë, anije, sisteme artilerie dhe raketa nga SHBA-ja, Suedia dhe Koreja e Jugut, ndër të tjera.
Dariusz është një nga ata që marrin pjesë në kursin e së shtunës në Wroclaw dhe thotë se do të jetë “i pari” që do të ofrohet vullnetar nëse Polonia sulmohet. “Historia na ka mësuar se duhet të jemi të përgatitur të mbrohemi vetë. Nuk mund të mbështetemi te askush tjetër. Sot ekzistojnë aleanca dhe nesër ato prishen.”
Ndërsa heq maskën e tij të gazit, Bartek thotë se mendon se shumica e polakëve “do të marrin armët” nëse sulmohen, “dhe do të jenë gati të mbrojnë vendin”.
Agata po merr pjesë me një mikeshë. Ajo thotë se zgjedhja e Donald Trump i ka bërë njerëzit më të shqetësuar. “Ai dëshiron të tërhiqet [nga Evropa]. Kjo është arsyeja pse ndihemi edhe më pak të sigurt. Nëse nuk jemi të përgatitur dhe Rusia na sulmon, thjesht do të bëhemi robër të tyre.”
Deklaratat e Donald Trump dhe anëtarëve të administratës së tij kanë shkaktuar shqetësim të thellë midis zyrtarëve në Varshavë. Gjatë një vizite në kryeqytetin polak në shkurt, sekretari i mbrojtjes i SHBA-së, Pete Hegseth, tha se Evropa nuk duhet të supozojë se prania e trupave amerikane në kontinent “do të zgjasë përgjithmonë”.
SHBA-të aktualisht kanë 10,000 trupa të stacionuara në Poloni, por Uashingtoni njoftoi muajin e kaluar se po tërhiqej nga një bazë ushtarake kyçe në qytetin e Rzeszow në lindje të Polonisë. Zyrtarët thonë se trupat do të ridislokohen brenda Polonisë, por ky veprim ka shkaktuar edhe më shumë shqetësim në vend.
Armiqësia e dukshme e Donald Trump ndaj Presidentit ukrainas Volodymyr Zelensky dhe fjalët e ngrohta për Vladimir Putin të Rusisë, vetëm sa e kanë shtuar shqetësimin.
Polonia pritet të nënshkruajë një marrëveshje mbrojtjeje me Francën në ditët në vijim, dhe një pakt tjetër me Mbretërinë e Bashkuar është në proces – lëvizje të mëtejshme nga Varshava për t’u larguar nga lidhjet e saj historikisht të forta ushtarake me Uashingtonin. Gjithashtu flitet për futjen e Polonisë nën “ombrellën bërthamore” të ushtrisë franceze.
“Mendoj se [Trump] na ka shtyrë të mendojmë më kreativisht për sigurinë tonë”, thotë Tomasz Szatkowski, përfaqësuesi i përhershëm i Polonisë në NATO dhe këshilltari presidencial për mbrojtjen. “Mendoj se SHBA-të nuk mund ta përballojnë humbjen e Polonisë, sepse kjo do të ishte një shenjë… se nuk mund të mbështetesh te SHBA-të. Megjithatë, ne duhet të mendojmë për mundësi të tjera dhe të zhvillojmë aftësitë tona”.
“Nëse rusët vazhdojnë qëllimet e tyre agresive ndaj Evropës, ne do të jemi të parët – rojet”, thotë zoti Szatkowski. Ai ia atribuon ndërtimin e shpejtë ushtarak të Polonisë “para së gjithash, situatës gjeopolitike, por edhe përvojës së historisë”. BBC
