Diplomati më i lartë i Amerikës ka thënë se ai sheh premtim në propozimin e Ukrainës për një armëpushim të pjesshëm për t’i dhënë fund luftës trevjeçare me Rusinë, përpara bisedimeve në Arabinë Saudite midis zyrtarëve amerikanë dhe ukrainas.
“Nuk po them se mjafton vetëm kjo, por është lloji i lëshimit që do të duhet të shihni për t’i dhënë fund konfliktit,” tha të hënën Sekretari i Shtetit i SHBA Marco Rubio.
Kievi pritet të propozojë një armëpushim ajror dhe detar me Rusinë gjatë negociatave të martën, tha një zyrtar ukrainas për AFP.
Rusia ka hedhur poshtë më parë idenë e një armëpushimi të përkohshëm, duke thënë se ishte një përpjekje për të blerë kohë dhe për të parandaluar kolapsin ushtarak të Ukrainës.Presidenti ukrainas Volodymyr Zelensky zbarkoi në Arabinë Saudite të hënën për të takuar princin e kurorës Mohammed bin Salman, megjithëse ai nuk pritet të luajë ndonjë rol zyrtar në bisedimet midis vendit të tij dhe SHBA.
Ekipi ukrainas do të përfaqësohet nga shefi i zyrës së Zelensky, Andriy Yermak, këshilltari i sigurisë kombëtare i vendit dhe disa ministra të jashtëm dhe të mbrojtjes.
Rubio do të përfaqësojë delegacionin e SHBA së bashku me këshilltarin e sigurisë kombëtare, Mike Waltz dhe të dërguarin e SHBA për Lindjen e Mesme, Steve Witkoff.
Përpara se të mbërrinte në Jeddah të hënën, Rubio tha se ishte e rëndësishme të “përcaktohen qartë synimet e Ukrainës” për një marrëveshje paqeje dhe se vendi “duhet të jetë i përgatitur për të bërë gjëra të vështira siç rusët do të duhet të bëjnë gjëra të vështira për t’i dhënë fund kësaj”.
“Unë nuk do të vendos asnjë kusht për atë që ata duhet ose duhet të bëjnë,” shtoi ai. “Ne duam të dëgjojmë për të parë se sa larg janë të gatshëm të shkojnë, dhe ta krahasojmë atë me atë që duan rusët, dhe më pas të shohim se sa larg jemi me të vërtetë”.
Ai tha se të dyja palët duhet të kuptojnë se “nuk ka zgjidhje ushtarake” për konfliktin dhe se ai mund të zgjidhet vetëm me “mjete diplomatike”.
Kjo vjen pasi Donald Trump rrit presionin mbi Zelensky për të rënë dakord për një armëpushim me Moskën, pa asnjë premtim për garancitë e sigurisë së SHBA.
Bisedimet shënojnë takimin e parë zyrtar që nga vizita e Zelensky në Shtëpinë e Bardhë, e cila ra në ashpërsi muajin e kaluar.
Pas takimit, SHBA ndërpreu ndihmën ushtarake dhe shkëmbimin e inteligjencës për Kievin në një përpjekje të dukshme për të sjellë Zelensky në tryezën e bisedimeve.
Rubio tha se ai shpresonte se pauza e ndihmës mund të “zgjidhej”, por se negociatat të martën “do të ishin çelësi për këtë”.
Pezullimi “erdhi sepse ne ndjemë se ata [Ukraina] nuk ishin të përkushtuara ndaj asnjë lloj procesi paqeje”, tha ai, dhe “nëse kjo ndryshon, padyshim që qëndrimi ynë mund të ndryshojë”.
“Presidenti do të përdorë çdo mjet që ka në dispozicion për t’i sjellë të dyja palët në atë tryezë, në mënyrë që kjo luftë të përfundojë,” shtoi ai. Më herët të hënën, i dërguari i posaçëm i Trump, Steve Witkoff tha se ai priste “progres thelbësor” gjatë negociatave.
I pyetur nëse ai mendonte se Zelensky do të kthehej në SHBA për të nënshkruar një marrëveshje për mineralet më vonë gjatë javës, ai tha për Fox News: “Unë kam vërtet shpresë. Të gjitha shenjat janë shumë, shumë pozitive.”
Zelensky ka thënë më parë se është i gatshëm të nënshkruajë një marrëveshje mineralesh me SHBA-në, e cila do të krijojë një fond të përbashkët nga shitja e mineraleve të Ukrainës.
Witkoff tha se ndër çështjet që do të diskutoheshin në Arabinë Saudite ishin protokollet e sigurisë për ukrainasit dhe çështjet territoriale.
Ai tha se administrata amerikane nuk e kishte mbyllur kurrë ndarjen e inteligjencës për ndonjë gjë mbrojtëse që i nevojitej Ukrainës, ndërsa të dielën Trump i tha Fox News se ai “sapo kishte hequr” pauzën e shkëmbimit të inteligjencës në Ukrainë. Kryeministri i Mbretërisë së Bashkuar Sir Keir Starmer foli gjithashtu me Trump përpara bisedimeve, tha Downing Street.
“Kryeministri tha se shpresonte se do të kishte një rezultat pozitiv në bisedimet që do të mundësonte rifillimin e ndihmës dhe shkëmbimit të inteligjencës së SHBA,” tha zëdhënësja.
Rusia nisi një pushtim të plotë të Ukrainës në shkurt 2022 dhe aktualisht mban rreth një të pestën e territorit të Ukrainës, duke përfshirë Krimenë të cilën e aneksoi në 2014. BBC
