Roman Dobrokhotov është mësuar të shikojë mbi supe.
Hetimet e gazetarit rus mbi regjimin e Vladimir Putinit – njëri prej të cilëve demaskoi agjentët përgjegjës për helmimet në Salisbury në vitin 2018 – e kanë bërë atë një objektiv të Kremlinit.
Por ndërsa redaktori i Insajderit priste në pistë për të hipur në një fluturim komercial nga Budapesti në Berlin në vitin 2021, ku do të jepte dëshmi në një gjyq për vrasje, ai nuk e vuri re që gruaja brune qëndronte pas tij.
Ai nuk mendoi asgjë për këtë kur ajo zuri një vend afër tij. As ai nuk e pa kamerën të lidhur në supe, duke regjistruar në heshtje. Atë mëngjes, gruaja kishte fluturuar nga Luton në Budapest për të gjetur shenjën. Informacioni i fluturimit të Dobrokhotov ishte marrë paraprakisht.
Ndërsa avioni po afrohej në destinacionin e tij, gruaja, një bullgare, Katrin Ivanova, dërgoi një mesazh në Telegram.
Një grua tjetër, një punonjëse e aeroportit e identifikuar vetëm si Cvetka, kishte fluturuar tashmë në një rreptë të rrugës.
Duke pritur në Berlin, ajo ishte një palë sy tjetër. Ata e kishin humbur atë.
Funksionale prej vitesh, celula gjurmoi armiqtë e Rusisë në të gjithë Evropën. Udhëheqësit e saj komplotuan kurthe mjalti, rrëmbime dhe vrasje në shërbim të Kremlinit. Pas një gjyqi, tre anëtarë u dënuan më 7 mars në Old Bailey në Londër për pjesëmarrjen e tyre në komplot. Tre të tjerë tashmë e kishin pranuar fajin.
“Ne jemi në një situatë ku vetëm disa prej nesh do të mbijetojnë,” do të thoshte Dobrokhotov më vonë për BBC.
“Do të jenë ose gazetarë rusë dhe vëzhgues të të drejtave të njeriut, ose Vladimir Putin dhe vrasësit e tij”.
Duke parë ngjarjet në Berlin që shpaloseshin nga MB ishte anëtari i fundit i grupit Telegram, një tjetër bullgar, Orlin Roussev, 47 vjeç. Një bashkëpunëtor kujton Orlin Roussev si një njeri të magjepsur nga spiunazhi. Një adresë e-mail e lidhur me të përfshin lajmin 007 të agjentit sekret më të famshëm në botë.
Ai u transferua në Britani në vitin 2009, përpara se të krijonte një kompani të përfshirë në inteligjencën e sinjaleve – përgjimin e komunikimeve ose sinjalet elektronike.
Kur oficerët e policisë kontrolluan ish-shtëpinë e zbehur të Great Yarmouth me 33 dhoma, në të cilën ai jetonte me gruan dhe djalin e tij thjesht, ata zbuluan, sipas vlerësimit të një eksperti, “një sasi të madhe pajisjesh teknike të mbikëqyrjes që mund të përdoreshin për të mundësuar mbikëqyrjen ndërhyrëse”.
Mund të kenë qenë më pak të thata. Ishte një shpellë e Aladdinit e maskuar si një relike e rrëmujshme buzë detit; pajisje të sofistikuara të përgjimit të komunikimit me vlerë 175,000 £; bllokues radiofrekuence; kamera të fshehta të fshehura në detektorë tymi, një stilolaps, syze dielli, madje edhe kravata burrash; një mori dokumentesh identiteti të rreme dhe pajisje për të bërë më shumë. Një hard disk i koduar u la i hapur. Bisedat me telegram ishin të dukshme në laptopin e Roussev.
Midis masës së pajisjeve, policia zbuloi kartën e biznesit të një drejtuesi financiar të dikurshëm, Jan Marsalek. Russev u takua për herë të parë me Jan Marsalek në 2015, i prezantuar, kujton ai, nga një njohje e përbashkët që kishte takuar në zyrat e një investitori dhe këshilltari britanik për pasuri. Në emailet e asaj kohe të parë nga BBC, Marsalek kërkon ndihmën e Roussev për blerjen e një telefoni celular të sigurt nga një kompani kineze. Më pas, Jan Marsalek ishte shefi i respektuar operativ i kompanisë gjermane të përpunimit të pagesave Wirecard. Ndërsa raportet që kritikonin praktikat e biznesit të Wirecard kishin filluar të shfaqeshin në Financial Times, reputacioni i kompanisë si një interpretues yll në sektorin evropian të fintech, i vlerësuar mbi 20 miliardë £ në kulmin e tij, ishte i paprekur.
Tani, ai drejtonte operacionet si kontrollor i Roussev në arrati nga akuzat për mashtrim – subjekt i një njoftimi të kuq të Interpolit – pas kolapsit të kompanisë në vitin 2020.
Së bashku, dyshja konceptuan operacione që synonin gazetarë, disidentë, politikanë, madje edhe ushtarë ukrainas që mendohej se po stërviteshin në një instalim ushtarak amerikan në Shtutgart. Ata diskutuan shitjen e dronëve amerikanë të kapur nga fushat e betejës ukrainase në Kinë. Dhe ata e bënë atë për Rusinë.
I lidhur me shërbimet e inteligjencës shtetërore, Marsalek besohet se fshihet në Moskë. Ai nuk përballet me asnjë akuzë në MB. Grupi i punësuar nga Roussev, të gjithë bullgarë, nuk ishin spiunë të imagjinatës popullore.
Krahas Dzhambazov, një korrier mjekësor, dhe Ivanova, një laborante, ai punësoi një estetiste me një sallon në Acton, Vanya Gaberova; një piktor dhe dekorator, Tihomir Ivançev; plus një luftëtar MMA me nofkën “Shkatërruesi” i cili i mbante luftimet e tij në fytyrë, Ivan Stoyanov.
Një fqinj që njihte dy nga të akuzuarit ishte skeptik se ata mund të ishin fajtorë. Ata ishin shumë budallenj dhe nuk dinin asgjë, pohoi fqinji, megjithëse i admironin “viçat e mëdhenj” të luftëtarit.
Por ato nuk ishin të paefektshme – Roman Dobrokhotov nuk njohu asnjë nga fytyrat e grupit kur fotografitë iu shfaqën atij nga policia.
Grupi operonte një hierarki të qartë. Roussev raportoi te Marsalek, i cili raportoi te “miqtë e tij në Rusi”. Roussev menaxhoi pjesën tjetër të bullgarëve, të cilët ai i quajti “minionët” e tij, mes tyre shefi Xhambazov.
“Nuk ka bos këtu,” shkroi Dzambhazov, teksa i dha udhëzimet Ivançevit.
Gjithsesi, numri i dekoratorit në telefonin e Xhambazov i ishte bashkangjitur “minion”. Dinamika e grupit ishte e ndërlikuar. Dzhambazov dhe Ivanova ishin në një lidhje afatgjatë dhe jetonin së bashku. Gaberova dhe Ivanchev ishin në një lidhje deri në vitin 2022.
Por ishin policët e Dzhambazov dhe Gaberova që u gjetën në shtrat së bashku kur hynë në banesën e estetistes në veriperëndim të Londrës në shkurt 2023. Midis gushtit 2020 dhe shkurtit 2023, Marsalek dhe Roussev shkëmbyen 78,747 mesazhe në aplikacionin e mesazheve Telegram.
Ata zbulojnë të paktën gjashtë operacione për të cilat qelia e spiunazhit ishte ngarkuar gjatë një periudhe vitesh – katër prej të cilave kishin në shënjestër individë që ishin armiq të regjimit të Putinit.
Si dhe Dobrokhotov, gazetari investigativ Kristo Grozev u vëzhgua në shtëpinë e tij në Vjenë. Kamerat në dritaren e një apartamenti me qira aty pranë u trajnuan në derën e tij të përparme.Ai u përkul në fluturime dhe u fotografua në një hotel në Valencia duke ngrënë mëngjes me bashkëthemeluesin e kolektivit investigativ Bellingcat, Elliott Higgins.
Një gjemb në këmbë për shërbimet e inteligjencës ruse, ai u pa në Bullgari duke u takuar me një tregtar armësh, i cili kishte qenë viktimë e një atentati të Grozevit të lidhur me shtetin rus.
Gaberova u udhëzua që të miqësohej me të.Në Mal të Zi, qelia kërkoi për Kirill Kaçurin, i cili kishte punuar për Komitetin Hetues të Rusisë derisa ra në kundërshtim me Kremlinin. Ata ishin të shqetësuar për të bërë përshtypje. Një ekip i dytë i inteligjencës ruse u rrethua, duke përfshirë një grua bionde që pinte duhan, e cilësuar vetëm si “Harabeli i Kuq”. BBC
